ทองพันชั่ง

ชื่ออื่น ๆ : ทองคันชั่ง, หญ้ามันไก่, ทองพันดุลย์ (ภาคกลาง)

ชื่อสามัญ : -

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rhinacanthus nasutus (L.)Kurz.

วงศ์ : ACANTHACEAE

ลักษณะทั่วไป :

ต้น : เป็นพรรณไม้ล้มลุก มีลักษณะเป็นพุ่มขนาดเล็ก ส่วนโคนของลำต้นเนื้อเป็นแกนแข็ง ขนาดของลำต้นสูงประมาณ 90-120 ซม.

ใบ : ใบมีลักษณะเป็นรูปค่อนข้างรี ส่วนปลายใบแหลมเรียว ใบมีลักษณะคล้ายกับใบพริก แต่มีขนาดใหญ่กว่าเล็กน้อย ใบมีสีเขียวและจะมีจุดแต้มเป็นสีน้ำตาล

ดอก : ดอกมีสีขาวบริสุทธิ์ เป็น 2 ปาก มีลักษณะคล้ายนกยาง

การขยายพันธุ์ : เป็นพรรณไม้ที่เจริญเติบโตได้ดีในดินทุกประเภท ต้องการน้ำและความชื้นค่อนข้างมาก ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการปักชำกิ่ง

ส่วนที่ใช้ : ใบ ราก

สรรพคุณ :

ใบ ใช้ใบสด หรือคั่วให้แห้ง นำมาชงในน้ำใช้ดื่ม เป็นยาช่วยขับปัสสาวะ หรือใช้เป็นยาระบายได้

ใบและราก มีสารอ๊อกซีเมททิลแอนทราควิโนน(oxymethylanthraquinone) เมื่อนำเอา

ใบ ประมาณ 5-8 ใบ และรากสดประมาณ 2-3 ราก นำมาตำให้ละเอียดแล้วคั้นเอาน้ำออก จากนั้นก็นำมาแช่ด้วยแอลกอฮอล์ หรือในสุรา แล้วใช้ทารักษาผิวหนัง กลากเกลื้อน หรือผื่นคัน เป็นต้น

ถิ่นที่อยู่ : ทองพันชั่ง เป็นพรรณไม้ที่มักพบทั่วไปในประเทศเขตร้อน

หมายเหตุ : พจนานุกรม สมุนไพรไทย ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม